صورت سود و زیان | نکات کلیدی

صورت سود و زیان میزان درآمدها ، هزینه ها، و همچنین سود یا زیان انتهای دوره را مشخص می کند.

که حاصل فعالیت های عملیاتی و غیر عملیاتی یک سازمان است.

تهیه صورت سود و زیان به چند دلیل عمده صورت می‌گیرد

که یکی از مهمترین آن‌ها، اطلاع از عملکرد شرکت یعنی تفاوت درآمد و هزینه است.

علاوه براین، صورت سود و زیان برای تجزیه و تحلیل تغییرات میزان درآمد شرکت در طول یک دوره مالی نیز به کار می‌رود.

ما در این مقاله به تحلیل صورت سود و زیان می پردازیم و قسمت های متفاوت آن را تشریح می کنیم.

با ما همراه باشید.

اجزاء صورت سود و زیان

در محاسبات صورت سود و زیان در ابتدا درآمد (فروش) محاسبه می‌شود و سپس هزینه‌ها را از آن کسر می‌کنیم.

{هزینه‌های دوره مالی – درآمد دوره مالی = سود دوره مالی}

برای تحلیل صورت سود و زیان ابتدا اجزای آن را معرفی می کنیم.

صورت سود و زیان شامل:

درآمد(فروش)

درآمد شرکت حاصل محصول یا خدمات است که در قسمت بالای صورت سود و زیان نوشته می‌شود. این مقدار ناخالص بوده و هزینه هایی که مرتبط با تولید کالای فروخته شده یا ارائه خدمات هستند در آن لحاظ نمی‌شود. درآمد حاصل کلیه درآمدهای حاصل از فعالیت های اصلی واحد تجاری است.

بهای تمام‌شده کالای فروش رفته یا هزینه‌های فروش

هزینه های که برای فروش منظور می شود برابر خواهد بود با مجموع موجودی در آغاز دوره به اضافه خرید در طول دوره منهای موجودی پایان دوره است. بهای تمام شده کالای فروش رفته نشان دهنده هزینه هایی است که مرتبط با تولید و فروش محصولات می باشد.
این بخش از سود و زیان خروجی حسابداری صنعتی است. بهای تمام شده در یک شرکت اصولا شامل نیروی انسانی، مواد اولیه(موجودی کالا)، سربار تولید و سایر هزینه های دیگری مانند استهلاک می باشد.

سایر درآمدها

سایر درآمدها شامل درآمدی می‌شود که از فعالیت اصلی شرکت حاصل نمی شود وجزء فعالیت فرعی شرکت است. مانند درآمد حاصل از سود سپرده.

هزینه های توزیع و فروش

هزینه‌های توزیع و فروش شامل هزینه‌هایی ارائه کالا از شرکت به مشتریان است مانند: هزینه بازاریابی و نقل و انتقال محصول تولید شده به مشتریان و هزینه هایی که موجب افزایش فروش می شود.

هزینه های اداری و عمومی

این هزینه‌ها شامل هزینه های بخش فروش، بخش عمومی و اداری است. به طور کلی  این هزینه ها شامل تمام موارد غیرمستقیم دیگرکه مرتبط با سازمان است.

اصلی ترین بخش‌های آن شامل حقوق و دستمزد کارکنان غیر تولیدی، هزینه‌های بیمه، هزینه‌های ماموریت و… است. هزینه های استهلاک هم در بیشتر مواقع در این بخش لحاظ می شود اما بنا سازکارشرکت های مختلف متفاوت است.

هزینه های مالی

هزینه‌های مالی اصولا از بهره تسهیلات دریافتی و یا بهره اوراق قرضه شامل بدست می آید.

هزینه مالیات بر درآمد

هزینه مالیات بردرآمد از سه عنصر تشکیل شده است: ۱- مالیات برآوری ۲-مالیات دوره قبل ۳- مالیات های معوق

هزینه استهلاک

این بخش از هزینه ها اصولا به استهلاک دارایی ها برمی گردد و مبنای محاسبه استهلاک، به قانون مالیات بر می‌گردد و باعث کاهش مالیات پرداختنی می شود.
دارایی‌های یک شرکت همچون تجهیزات ، ساختمان‌ها، وسایل نقلیه و … ممکن است در طول زمان دچار کاهش ارزش شده و هزینه استهلاک محاسبه و از آن کسر گردد.

سایر هزینه ها

هزینه هایی که خاص یک صنعت یا همان شرکت است.

هدف استفاده از صورت سود و زیان

اقلام عمده صورت سود و زیان شامل مجموع درآمد و هزینه است که اندازه‌گیری سود و زیان یک واحد تجاری در طول یک دوره مالی فراهم می‌ کند.
عملکرد یک واحد تجاری را می‌توان در شرایط زیر ارزیابی نمود:

• تغییر درآمد فروش یک دوره مالی در مقایسه با رشد صنعت آن محصول
• افزایش یاکاهش در سودخالص ، عملیاتی و سودناخالص
• مقایسه سودآوری واحد تجاری با دیگر واحدهای تجاری فعال

هدف کلی استفاده از سود و زیان این است که بتوانید عملکرد یک دوره مالی، درآمد و هزینه آن را به صاحبان سهام در قالب گزارشی کامل ارائه دهید.

تفاوت صورت وضعیت و صورت سود و زیان

صورت وضعیت، عملکرد یک واحد تجاری را در مدت کل فعالیت شرکت  بر اساس فرض تداوم نشان می دهد. اما صورت سود و زیان، عملکرد شرکت را در طول یک دوره مالی، بر اساس فرض دوره مالی نشان می دهد.

چند نوع سود داریم؟

عملکرد مالی، فعالیت‌هایی است که به‌نوعی باعث تغییر در دارایی ها، بدهی‌ها و حقوق صاحبان سهام می شود. صورت سود و زیان دارای سه نوع سود است:

سود ناخالص

سود ناخالص برابر است با کسر فروش کالا از هزینه بهای تمام‌شده کالا و معادله آن به شکل زیر است:
(سود ناخالص = هزینه بهای تمام‌شده کالا –فروش کالا)

سود عملیاتی

سود عملیاتی یا سود قبل از کسر مالیات برابر است با کسر سود ناخالص از هزینه‌های عملیاتی و معادله آن به‌صورت زیر است:
(سود عملیات= هزینه‌های عملیاتی – سود ناخالص)

سود خالص

سود خالص برابر است با کسر سود عملیاتی منهای مالیات و معادله آن به صورت زیر است.
(سود خالص = مالیات – درآمدهای غیرعملیاتی + هزینه‌های غیرعملیاتی – سود عملیاتی)

مهم‌ترین بخش سود و زیان قسمت پایانی آن یعنی سود یا زیان ویژه یا همان سود خالص است که نتیجه فعالیت یک واحد تجاری را نشان می‌دهد و با مطالعه آن می‌توان دریافت که نتایج فعالیت کسب و کار سودآور بوده است یا نه؟

نتیجه گیری

صورت سود و زیان یکی از مهمترین صورت های مالی است که نتیجۀ فعالیت‌های مالی یک واحد اقتصادی و تجاری در طول یک دوره مالی را نشان می‌دهد.
در این مقاله سعی بر این بود تا به‌طور کامل سود و زیان را برایتان تشریح و تحلیل کنیم و تا بتوانید مفاهیم را بهتر درک کنید.
برای توضیحات کامل تر می توانید  به استاندارد حسابداری شماره ۱ رجوع کنید تا به طور کامل صورت های مالی اساسی را درک کنید.