نگهداری و تعمیرات | TarazPouyesh

“حفاظت مناسب در مجموعه کاری” از اهداف اجرایی نگهداری و تعمیرات می‌باشد.

گریزی بر تاریخچه

نگهداری و تعمیرات بخش اساسی از مفاهیم بنیادی صنایع به شمار می‌رود.

این استراتژی به نام نگهداری و تعمیرات که در اصطلاح ” نت” نیز گفته‌شده، شناخته می‌شود.

این کلمه اختصار شدهٔ عبارت انگلیسی MAINTENANCE می‌باشد.

مسیر تغییرات و تحولات، نگهداری و تعمیرات به سه دوره طبقه‌بندی‌شده است:

دوره اول (زمان تعمیر تجهیزات بعد از به وجود آمدن خرابی)

پیشینه این دوره به‌پیش از ۱۹۳۹ برمی‌گردد.

 

ساختار و هدف اصلی این سیستم مدیریتی، وظایف عملیاتی، محافظت و نگهداری از تجهیزات کارخانه‌ها و در صورت الزام، تعمیر است.

آگاهی از حساسیت و کاربردهای مهم سیستم نگهداری و تعمیرات در سیستم‌های تولیدی، مهندسان ژاپنی را بر آن داشت تا در جهت طراحی سیستم‌های متنوع نگهداری و تعمیرات گام بردارند.

بیان جامع

می‌توان به‌صورت کلی‌تر این‌گونه بیان کرد که شمار اقدامات و دستورالعمل‌ها در مجموعه‌های سازمان‌یافته قرار دارد.

هرکدام از این موارد متوجه مفهوم مأموریت‌های عملیاتی، نگهداری از دستگاه‌ها و تجهیزات هستند.

برای به ارمغان آوردن کیفیت خدمات و محصولات برای سازمان باید برنامهٔ دوره‌ای در مدت‌زمان معین در خصوص طرح‌ریزی و انجام فعالیت تدوین نمود.

عملکرد کلی نگهداری و تعمیرات

این نرم‌افزار سیستمی، کلیه اقدامات و عملکردهایی که موجب جلوگیری از تخریب و بی‌نظمی تجهیزات ازجمله ماشینی یا غیر ماشینی می‌شود را پوشش می‌دهد.

این مهم بدون بررسی‌های مداوم و مستمر از تجهیزات کارخانه، شناسایی و برطرف کردن نقوص و اشکالاتی که ممکن است در طی انجام فرآیند به وجود آید، تعمیر تجهیزات در فصول ثابت و دوره‌ای، میسر نمی‌شود.

در بعضی موارد گفته‌شده است که: سیستم نت را جمعی از اقدامات یا عمل مخصوصی همانند، روغن‌کاری محدود می‌کنند.

هنگام بروز اشکال و خرابی دستگاه‌ها، سیستم عمل بهنگام و سریع را در جهت رفع مشکل، می‌طلبد.

تشخیص راهکارهای مؤثر در حل مشکل، چه درزمانی که مشکل رخ‌داده است و یا قبل از بروز شکل، یک مهارت و توانایی برای مدیران محسوب می‌شود.

کلکسیونی از مبادرت‌های فنی و اجرایی و همچنین مدیریتی تعریف‌شده در این سیستم است که در سازمان باعث تحقق هدف نگهداری و یا بازیابی تجهیزات می‌باشد.

لیست سطوح مختلف

دروهله اول باید اذعان داشت: نگهداری و تعمیرات به سه دسته تقسیم می‌شود.

دستهٔ اول مدل‌های سنتی، دستهٔ دوم مدل‌های پیشگیرانه و دستهٔ سوم نیز مدل‌های جدید هستند.

• نت برنامه‌ریزی‌شده
• نت پیشگیرانه: احتمال وقوع خرابی دستگاه‌ها و تجهیزات در کارخانه‌ها عمری اجتناب‌ناپذیر است.

اما برای جلوگیری از این خرابی‌ها می‌توان یکسری اقدامات را در خصوص پیشگیری انجام داد.

ازجمله این اقدامات شامل بازرسی، آچارکشی، بالانس کردن و روانکاری و…است.

• نت اصلاحی: در ابتدا باید ذکر شود که اقدامات در این سطح یکسری تعمیرات هستند، زیرا: این سطح از آن مربوط به زمان وقوع خرابی می‌شوند.

اما باید یادآور شد که اجازهٔ خرابی کامل تجهیز را نمی‌دهیم. بلکه زمان وقوع خرابی برای جلوگیری از کامل خراب شدن دستگاه آن را تعمیر می‌کنیم.

به‌علاوه ریشه‌یابی و تشخیص علل اصلی وقوع خرابی، نیز در زمرهٔ اقدامات اصلاحی قرارمی گیرد.

از مشخصه‌های آن اصلاحی می‌توان به این مورداشاره کرد که باید تعمیرات را بر روی تجهیزات هم‌خانواده آن تجهیز نیز اعمال شود.

همچنین مطمئن شویم که این نوع از مشکل دیگر در دستگاه‌ها رخ ندهد.

نت مبتنی بر قابلیت اطمینان

• نگهداری و تعمیرات پیشگویانه: گروهی از دستورالعمل‌ها و فعالیت‌ها که به‌منظور هشیاری از وضعیت یک کارخانه و همچنین نظارت بر تغییراتی که باگذشت زمان‌بر سازمان تحمیل می‌شود، می‌باشند.

این فعالیت‌ها و این هشیاری با توجه به داده‌های آماری که درگذشته ثبت‌شده به دست می‌آید.

از این موارد برای پیش‌بینی احتمال رخداد خرابی در آینده استفاده می‌شود.

• نگهداری و تعمیرات فراگیر: این سیستم درواقع همان نگهداری و تعمیرات بهره‌وراست که در سال ۱۹۵۴ معرفی‌شده بود.

اصل این نوع نت برای است که: هر اپراتوری که با تجهیز خود مشغول است، همان اپراتور مشخصاً به کارهای مربوط به تجهیز و دستگاه خود رسیدگی کند.

• نت بهره‌ور
• نگهداری و تعمیرات اضطراری: همان‌طور که از نام این نوع نگهداری و تعمیرات می‌توان استنباط کرد، در حالت اضطرار قرار داریم یعنی زمانی که تجهیز خراب‌شده است و ممکن است که این خرابی باعث توقف خطوط تولید و یا دستگاه‌های دیگر نیز بشود.
• نگهداری و تعمیرات ناب
• نت مبتنی بر شکست

نگهداری و تعمیرات اصلاحی و نگهداری و تعمیرات مبتنی بر شکست در زمرهٔ مدل‌های سنتی هستند.

مدل‌های پیشگیرانه هم همان‌طور که از نام آن مشخص است، نت پیشگیرانه و نگهداری و تعمیرات پیشگویانه را شامل می‌شود.

مدل‌های جدید هم شامل، نگهداری و تعمیرات ناب و نگهداری و تعمیرات بهره‌ور جامع است.

مقایسه‌ی مفاهیم کنترل هزینه و تقلیل هزینه

اهداف نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه

همان‌طور که در متن بالا نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه را توضیح دادیم، این نوع از نت روش‌ها و دستورالعمل‌هایی است که: در نوبت‌های معین به جهت بررسی وضعیت فعلی وبروز رسانی تجهیزات، انجام می‌شود.

از سری اهداف این نت عبارتنداز:

• افزایش عمر مفید دستگاه‌ها و تجهیزات
• افزایش قابلیت اطمینان تجهیزات
• به حداکثر رساندن عملکرد مؤثر و کارایی تجهیزات
• به حداقل رساندن تعمیرات اتفاقی تجهیزات
• کنترل توقف‌ها و مانع از خرابی‌های بزرگ که به دلیل ایجاد یک مشکل جزئی برای تجهیزات و دستگاه‌ها رخ می‌دهد.

این قسمت کاهش شمار بار هایی که دستگاه‌ها و تجهیزات از کار می‌افتند.

• مانع از تلف شدن وقت شدن

معرفی هزینه‌های نگهداری و تعمیرات

طبقه‌بندی این هزینه‌ها:

• هزینه‌هایی که برای خرید و تهیه قطعات یدکی تجهیزات هستند.
• هزینهٔ تا مین مواد مصرفی سازمان
• هزینه‌های نیروی انسانی نت
• هزینه‌های تلف‌شدهٔ تولید که در اثر خرابی و توقف دستگاه هاو تجهیزات ازدست‌رفته‌اند.
• هزینه‌های مستهلک شدن تجهیزات

روش‌های کاهش هزینه نگهداری و تعمیرات

مجموعه‌ای از روش‌ها برای به حداقل رساندن هزینه‌های این سیستم مدیریتی نوین وجود دارد که قادراست تا حدود ۳۰% این هزینه هارا کاهش دهد.

سیزده گام مؤثر و کارآمد برای رسیدن به سیستم ارتقا یافته:

• باورها و تکنیک‌ها را تغییر دهیم.
• تغییرات و نوسانات را درک کنیم.
• کارتیمی و عملکرد گروهی داشته باشیم.
• آموزش و فرهنگ‌سازی در سازمان داشته باشیم.
• دارایی‌ها را مدیریت کنیم.
• موجودی و انبار سازمان را کنترل کنیم.
• نت اصلاحی را انجام دهیم.
• نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه را پیاده‌سازی کنیم.
• نت پیشگویانه را به کار بگیریم.
• خرید تجهیزات لازم و تدارکات
• استفاده از نگهداری و تعمیرات پیش اقدام
• سازمان توانایی قابل‌شمارش بودن و کمی بودن را دارا باشد.
• حسن ختام این مراحل استفاده از سیستم مدیریتی نت قابلیت اطمینان است.

 

هزینه‌های زیادی در سازمان وجود دارد.

اما بسیاری از این هزینه‌ها با عنوان نگهداری و تعمیرات ایجاد می‌شود.

هزینه‌های مستقیم

برخی هزینه‌ها مستقیماً در سیستم رخ می‌دهند و می‌توان برای آن‌ها محاسبات شفافی انجام داد.

این هزینه‌ها در قالب هزینه‌های قطعات یدکی، هزینه‌های نیروی انسانی و هزینه‌های پیمانکاری قید می‌شوند.

هزینه‌های غیرمستقیم

شماری از هزینه‌ها هم هستند که به‌صورت غیرملموس در سازمان ایجاد می‌شوند که می‌توان از هزینه‌هایی که براثر عدم تولید در زمان توقف دستگاه‌ها، زمان بیکاری اپراتورها، هزینه‌های ناشی از نارضایتی ذی‌نفعان، هزینه‌های انرژی، نام برد.

فرم‌های موجود در سیستم نگهداری و تعمیرات

در این قسمت یک سری از لیست‌ها را معرفی می‌کنیم:

• شناسه تجهیزات
• لیست قطعات یدکی اصلی
• چک‌لیست نگهداری ساختمان
• ارزیابی پیمانکاری تعمیراتی
• لیست تجهیزات و ماشین‌آلات

پیاده‌سازی استراتژی نگهداری و تعمیرات در سیستم

شماری از نمونه‌های مناسبی را که قادریم برای پیاده‌سازی و مستقر کردن نرم‌افزارهای پشتیبان به کار بگیریم، به‌طور خلاصه عنوان می‌کنیم.

• انتخاب تیمی برای پیاده‌سازی
• آموزش گروه پیاده‌سازی
• نصب کردن سیستم
• ایجاد فلوچارت‌ها و فرآیندهای کاری
• پیاده‌سازی
• مستندسازی فرآیندهای استاندارد عملیات
• پیکربندی سیستم
• پر کردن فیلدهای داده‌ای
• بازبینی و اعتبارسنجی
• آموزش کاربرنهایی
• پشتیبانی در حین راه‌اندازی سیستم
• ممیزی فرآیند

مرحله اول: تجزیه‌وتحلیل دارایی‌های بحرانی

مهم‌ترین و اساسی‌ترین مرحله در اجرا و پیاده‌سازی استراتژی این سیستم، فراهم کردن فرمی است که شامل ارزش دارایی‌هایی موجود در چرخه تولید باشد.

این کار با به‌کارگیری از شاخص‌های اندازه‌گیری که یکی از ابزارهای مهندسی می‌باشد، قابل‌تعیین است.

در طی تهیه این فرم باید دارایی‌های غیرضروری حذف شود.

مرحله دوم: ارزیابی، تجزیه‌وتحلیل استراتژی فعلی

بعدازاینکه در مرحله اول دارایی‌ها را اولویت‌بندی کردید، قدم بعدی ارزیابی استراتژی آن انجام می‌گیرد.

انواع شکست‌ها می‌بایست در راستای شناخت و شناسایی آن‌هایی که کار می‌کند و آن مواردی که کارنمی کند، برای دارایی‌ها و استراتژی‌ها تعیین شود.

زمانی که این لیست تهیه شد، قادریم مرحله بعد را آغاز کنیم.

مرحله سوم: برگزیدن و استفاده از رویکردها و روش‌های مناسب

این مرحله به تصمیم‌گیری در خصوص عملکرد فعالیت‌هایی است که قادر هستند، قابلیت اطمینان، بهره‌وری، اثربخشی و قابلیت دسترسی را به حداکثر برسانند.

در پی آن خرابی‌ها و شکست هارا نیز به حداقل برساند.

به این منظور شش راه‌حل بنیادی مطرح‌شده است:

• نت پیشگیرانه
• نگهداری و تعمیرات پیش بینانه
• جستجوی خرابی یا شکست
• نگهداری و تعمیرات بازطراحی
• نت واکنشی
• شکست آگانه

مرحله چهارم: به‌روزرسانی این استراتژی

زمانی که احساس کردیم که استراتژی فعلی سازمان نمی‌تواند انتظارات را برآورده کند باید در این زمینه نظارت‌هایی انجام شود که به توان آن استراتژی را بروز رسانی کرد.

در این مرحله گاهی به‌منظور از بین بردن شکاف‌های برطرف نشده و روش‌های نهان یا بی‌اثر، باید به مرحله دوم برگشت تابتوانیم این موضوعات را برطرف کنیم.

کلام آخر

مدیران و رهبران باید علاوه بر اینکه به امر تولید و ارائه خدمت توجه می‌کنند، موضوع آن را هم به همان اندازه موردتوجه قرار دهند.

چالش بزرگ برای شرکت‌ها و سازمان‌ها انتخاب یک استراتژی متناسب با شرایط و ویژگی‌های آن سازمان است.

در این چالش مهارت و تجربهٔ یک مدیر را می‌طلبد که بتواند با بررسی داده‌های گذشته استراتژی مناسب و خوبی را برای نگهداری و محافظت از تجهیزات سیستم برگزیند.

همان‌طور که سازمان سطوح مختلفی دارد، آن نیز سطوح بندی است.

ما ملزم به استفاده از سطوحی از نت هستیم که با خواسته‌ها و شرایط ما برابری داشته باشد.

توصیه می‌شود: بررسی جامع و دقیقی بر روی شکست هاو خرابی‌ها انجام شود تا تحلیل درستی از آن به دست آید.

و با توجه به این آنالیزها سطوح منتخب خود را برای اجرا در سازمان به کار می‌گیرد.

این استراتژی به مدیران می‌آموزد که باید پیش از ایجاد مشکل و خرابی آن را پیش‌بینی و پیشگیری کرد تا هم هزینه هارا کاهش بدهیم وهم طول عمر آن‌ها را افزایش دهیم.

در آخر اینکه نرم‌افزار مدیریتی جامعی که شرکت تراز پویش به‌طور کامل در این مقاله به معرفی آن پرداخت، قادر است از خرابی‌هایی که باعث ایجاد هزینه‌های هنگفت می‌شود، جلوگیری نماید.

در آخر اینکه این سیستم از خرابی‌هایی که باعث ایجاد هزینه‌های هنگفت می‌شود، جلوگیری می‌کند.