همهگیری بیماری کرونا در سال 2019 آغاز شد و همچنان که در سال 2021 هستیم در حال ادامه است. این موضوع ارتباط با مشتری را برای کسب و کارها دشوار کرده است.
در طی این 2 سال بسیاری از کسب و کارهای بزرگ و حتی متوسط دچار آسیب شدند.
نیروهای انسانی زیادی مبتلا شده و مدیران این مجموعهها به ناچار دورکاری را به ابتلاءِ کارکنانشان ترجیح دادند.
اما یکی از بدترین اتفاقهایی که برای این مجموعههای بزرگ افتاد، میزان کاهش و افت شدید سود و بهرهوری آنها بود. چرا که مدیریت کردن در چنین وضع بحرانی کار چنان راحتی نبود. یعنی تمام کارکنان نیاز به یک فضای امن داشتند تا بتوانند در یک محیط بیخطر به کار خود ادامه بدهند.
این در حالیست که در همان سال اول واکسنهای موثر در سطح جهان هنوز تولید نشده بود. پس تنها راهی که برای مدیران ارشد و تولیدکنندگان برتر مانده بود، فرستادن نیروهای کاری به خانه و دور کاری بود. اما این کار هم آنچنان راحت نبوده و نیاز به مدیریت قویتر و هوشمندانهتری بود.
سیستم دورکاری در دوران کرونا چگونه بود؟
در این سیستم مدیران صنایع بزرگ و کسب و کارهای متوسط تصمیم گرفتند دورکاری را بیشتر از قبل ترویج بدهند. یعنی اگر تا قبل از بیماری کرونا با برخی از فعالیتهای برنامهنویسان به شکل دورکاری موافقت میشد، این بار باید تا جای ممکن افراد به شکل دور کاری به فعالیت خود ادامه میدادند.
به خاطر این که تنها محیط امن در زمانی که هیچ خبری از واکسن کرونا برای ایمن کردن نبود، فقط خانه بود. افراد باید به خانههای خود میرفتند و بیشتر پروژههایی که امکان دورکاری داشت را از همانجا و از طریق اینترنت پرسرعت انجام میدادند. بقیه افراد هم که نیاز به حضور حتمی در شرکت و یا کارخانه داشتند هم با رعایت پروتکلهای بهداشتی به کار خود ادامه میدادند.
تنها راهی که پیش روی تولیدکنندگان صنایع بزرگ مانده بود، استفاده از نرمافزارهای درون سازمانی نظیر ERP و همچنین دیجیتالی کردن فرآیند کاری بود. از طرفی دیگر این صنایع مجبور به اتوماسیون کردن بیش از قبل کسب و کار خود شدند تا نیروهای انسانی کمتری مبتلا به این ویروس کشنده شوند.
علاوه بر مدیریت منابع انسانی، چه مشکلات دیگری وجود داشت؟
در بالا اشاره کردیم که بیشتر کسب و کارهای موفقی که توانستند حتی در اوج بیماری کرونا در عرصه رقابت باقی بمانند، کسانی بودند که توانستند در وهله اول منابع انسانی خود را به خوبی مدیریت کنند. یعنی با دورکاری، دیجیتالی کردن، اتوماسیون و روشهای آنلاین تا جایی که میتوانستند افراد زیادی را با همان حقوق و مزایا روانه خانههایشان کردند.
این مشکل تا حد زیادی حل شد و افراد توانستند در خانههای خود و از طریق دورکاری کارهای مجموعه را انجام بدهند. اما مشکل دیگری که وجود داشت ارتباط با مشتری بود. شاید یک مجموعه بسیار بزرگ و قوی بتواند از کارکنانش بخواهد تا در خانه بمانند و از طریق دورکاری به کار خود ادامه بدهد اما در مورد مشتری چه کاری میتوان انجام داد؟
یعنی آیا میشود با مشتری که همیشه حق با اوست هم چنین سختگیری کرد؟ بدون شک باید استراتژی کاملا متفاوتی در نحوه برخورد و ارتباط با مشتری اتخاذ میشد. چرا که مشتریان هم باید چنین احساس امنیتی را از این مجموعهها دریافت میکردند که بدون هیچ مشکلی کار خرید را انجام داده و خیالشان از این بابت راحت میشد.
آیا شرکتها توانستند در این زمینه موفق شوند؟
طبق یک تحقیق گسترده و مطالعه جامع روی مدیران ارشد و تولیدکنندگان برتر صنایع بزرگ و کسب و کارهای متوسط، 79 درصد آنها تمایل زیادی برای ارتباط بهتر و بیشتر با مشتریانشان داشتند. به همین دلیل زمانی که در ابتدا یک نیاز مشخص شود، برای آن نیاز هرچه سریع راهحلهای مناسبی هم پیدا خواهد شد.
دقیقا مانند پیدا کردن واکسن کرونا که پاسخ به یک نیاز جهانی، یعنی مقابله با ویروس کرونا بود و کل دانشمندان جهان با تحقیقات و تلاشهای خود به این موفقیت دست یافتند. صنایع بزرگ و تولیدکنندگان موفق هم با همکاری شرکتهای تولید نرمافزار توانستند برای این مشکلات و چالشهای خودشان هم راهحلهای مناسبی پیدا کنند.
چرا که همگی آنها به یک نتیجه کل رسیدند: باید ارتباط با مشتری قویتری و دیجیتالیتر شود! اگر بخواهیم سادهتر توضیح بدهیم، شما به عنوان یک کسب و کار بزرگ و یا متوسط زمانی میتوانید به طور 100 درصد در اوج بیماری کرونا موفق شوید که بتوانید به بهترین شکل ممکن با مشتریان خود ارتباط برقرار کنید.
راز موفقیت و ارتباط با مشتری شرکتهای بزرگ چه بود؟
زمانی که همهگیری کرونا به اوج خود رسید و کشتههای زیادی در سطح جهان ایجاد کرد، دولتهای کشورهای مختلف دستور بسته شدن رستورانها، اماکن عمومی و پر ازدحام و برخی صنایع بزرگ را دادند تا جان انسانها حفظ شود. به همین دلیل این مجموعهها به ناچار مجبور به تغییر کامل استراتژی خود شدند.
در بالا اشاره کردیم که روش دورکاری را برای کارکنان خود اتخاذ کردند و به این نتیجه رسیدند که باید کسب و کار خود را دیجیتالی و غیر حضوری کنند. جالب است بدانید که تمام واحدهای داخلی اعم از نیروی انسانی (HR)، واحد فروش، بازرگانی، امور مالی، زنجیره تامین و… همگی با این موج جدید همگام شدند.
چرا که با بسته شدن دفاتر و شرکتها همگی مجبور بودن از طریق دورکاری به فعالیت خود ادامه بدهند. شاید اوایل کار، چنین شیوه جدید و غیرحضوری برای شرکتها و صنایع بزرگ کمی سخت به نظر میرسید، اما کمکم همگی به این روند عادت کردند و اتفاقهای بسیار شگفتانگیزی هم اتفاق افتاد.
آیا روش دیجیتالی و غیرحضوری برای ارتباط با مشتری موفقیتآمیز بود؟
طبق گزارشهایی که از این شرکتهای موفق و صنایع بزرگ به عمل آمده، یعنی مجموعههایی که از این روش بهره بردهاند، تمامی آنها نه تنها توانستند این بحران را پشت سر بگذارند بلکه از پیشرفتهای خارقالعاده کسب و کارشان هم سخن به میان آوردهاند.
این شرکتها اعلام کردهاند که نه تنها با استفاده از دیجیتالی کردن کسب و کارشان از خطر ورشکستگی حتمی دوران قرنطینه نجات پیدا کردند، بلکه سوددهی مجموعهشان حتی بیشتر از زمان پیش از شیوع ویروس کرونا بوده است! این یکی از بزرگترین دستاوردهای کسب و کارهای موفق در چنین شرایط بحرانی بوده است.
در نتیجه استفاده از روشهای نوین و دیجیتالی نه تنها کسب و کار شما را در شرایط بحرانی نجات میدهد، بلکه میتواند حتی در این شرایط سخت هم سوددهی خارقالعادهای برایتان به وجود بیاورد. در ادامه این مقاله به شما توضیح خواهیم داد که این اتفاق چگونه میسر میشود.
چرا روش دیجیتالی بهترین راهکار برای ارتباط با مشتری است؟
همگی میدانیم در زمان قرنطینه تمامی مراکزی که تا قبل از این باز بودند، به طور کلی بسته شدند! یعنی از مراکز خرید گرفته تا هایپرمارکتهای بزرگ و… با محدودیتهای بسیار زیادی روبهرو شدند. برخی از جاهای ضروری نظیر سوپرمارکتها و داروخانهها هم که اجازه فعالیت داشتند با کمبود مشتری مواجه شدند.
چرا که بدون وجود واکسن کرونا، همه ترجیح میدادند در خانه بمانند تا به این بیماری مبتلا نشوند. در این میان تنها کسب و کارهایی توانستند در عرصه رقابت باقی بمانند که ارتباط قوی با مشتریانشان داشتند. یعنی دقیقا میدانستند مشتری چه نیازهایی دارد و آنها را در کمترین زمان ممکن برایشان فراهم میکردند.
اکثر افراد هم ترجیح میدادند تمام خریدهای خود را تنها از مراکزی تهیه کنند که سرویس آنلاین و اینترنتی دارند. به همین دلیل کمتر سراغ مراکز حضوری و پرخطر میرفتند. در نتیجه این کسب و کارها بیشتر از قبل توانستند حتی مشتریانِ مراکز دیگر را هم به سمت خودشان سوق دهند.
این تلاشها برای ارتباط با مشتری دقیقا به چه نحو بود؟
بیشتر شرکتها و صنایع بزرگ برای تغییر استراتژی خود طی جلسهها و رایزنیهای متعدد، به این نتیجه رسیدند که نباید نقش پر رنگ فضای مجازی و اینترنت را دست کم بگیرند. پس در نتیجه بسیاری از آنها طی برنامهریزیهایی که کردند، در ابتدا بحث سرویسدهی آنلاین به مشتری خود را راهاندازی کردند.
بدین معنا که سعی کردند با استفاده از فروشگاههای اینترنتی و استفاده از اپلیکیشنهای آنلاین کار خرید و تحویل کالا را به مشتریانشان بسیار راحتتر کنند. یعنی دیگر مشتری برای خرید کالای مورد نیازش نیاز به مراجعه حضوری نداشته باشد و بتواند به طور آنلاین و اینترنتی خرید کند.
از طرفی دیگر آنها در فضاهای مجازی پرمخاطب نظیر اینستاگرام و یوتیوب و… شروع به تبلیغات گسترده کردند. چرا که مشتریان بیشتری از این طریق جذب این مجموعههای موفق میشدند و آنها را بیشتر میشناختند. در نتیجه همهگیری کرونا به اصطلاح یک توفیق اجباری شد تا بسیاری از این کسب و کارها به پیشرفتهای چشمگیری برسند.
نتیجه این تلاشها برای ارتباط با مشتری چه بود؟
با فعالیت بیشتر شرکتهای موفق در فضای مجازی و دیجیتالی کردن کارهایشان، ارتباط با مشتری بسیار عالیتر از قبل شد. چرا که این بار افراد زیادی این شرکتها و صنایع را میشناختند و به دلیلی راحت بودن خریدشان آمار خریدها هم به شدت افزایش پیدا کرد. یعنی مشتری فقط کافی بود با یک وبگردی ساده تمام محصولات را ببیند و به راحتی خرید کند.
از طرفی دیگر، مشتریان نیاز به رانندگی، حمل کالاهای خریداری شده، اتلاف زمان و انرژی و همچنین حضور در مراکز شلوغ و پرخطر را نداشتند. یعنی تنها با یک کلیک ساده روی محصول مورد نظرشان در کمترین زمان ممکن کالای خریداری شدهشان به درب منزل میرسید. این موضوع باعث شد تا این شرکتها سودهای کلانی از این طریق به دست بیاورند.
جالب است بدانید که با دیجیتالی شدن کسب و کارها، حتی میزان فروش و سوددهی هم بیشتر از زمان قبل از کرونا شد. به همین دلیل افرادی که قصد شروع یک کسب و کاری را در دوران کرونا داشتند هم ناخودآگاه به این مسیر آمدند و ترجیح دادند به جای هزینه روی یک فروشگاه پر زرق و برق، روی فضای مجازی و سرویس آنلاین سرمایهگذاری کنند.
آیا شرکتها و صنایع بزرگ توانستند از خطر ورشکستگی نجات پیدا کنند؟
زمانی که مجموعههای موفق با چنین پیشرفتهایی روبهرو شدند، به قدرت عظیم اینترنت و فضای مجازی پی بردند. با گسترش فعالیتهای این مجموعهها روی پلتفرمهای معروف اینترنتی میزان فروش کالاها و در نتیجه عرضه و تقاضا به شدت افزایش یافت. یعنی نه تنها آنها از معرض ورشکستگی نجات پیدا کردند، بلکه میزان فروششان هم متحول شد!
به همین دلیل احساس نیاز بیشتری در بستر کسب وکارهای اینترنتی به وجود آمد. از این روی، نه تنها این شرکتهای نیروهای انسانی خود را تعدیل نکردند، بلکه برعکس از نیروهای جدید و دورکار برای مدیریت بخش اینترنتی خود هم بهره گرفتند. این موضوع باعث اشتغالزایی بیشتر در بین افراد شد.
چرا که افراد بیشتری تمایل داشتند از طریق دورکاری در محیط امن خانگی کارهای فروش و پشتیبانی اینترنتی را انجام بدهند. شرکتها و صنایع بزرگ هم نیازی به تامین جا و امکانات لازم برای این افراد را نداشتند و این یک مزیت برد برد به نفع هر دوی کارفرماها و کارمندان بود. در نتیجه نه تنها این مجموعهها ورشکست نشدند بلکه پیشرفتهای زیادی کردند.
آیا این تلاشها کافی بود؟
شاید شما هم تا اینجای کار با خواندن موفقیتهای این مجموعههای بزرگ کمی شگفت زده شده باشید. اما آیا به نظر شما فقط چنین چیزی ضامن پیروزی آنها بوده است؟ خیر! چرا که با افزایش مشتریان و خریدهای آنلاین زیاد چالشهای بیشتری هم برای تولیدکنندگان، شرکتها و صنایع بزرگ به وجود آمد.
یعنی اگر تا قبل از دیجیتالی شدن این کسب و کارها فقط تعداد محدودی کالا خریداری میکردند، حالا به واسطه دنیای بیانتهای اینترنت خریدها نه تنها دو برابر بلکه چند برابر شده بود. طبیعیست در چنین شرایطی باید پشتیبانی و ارتباط با مشتری این شرکتها و صنایع بزرگ هم بهتر از قبل میشد.
به همین دلیل بسیاری از این افراد به سمت نرمافزارهای ارتباط با مشتری نظیر CRM روی آوردند. چرا که حجم عظیمی از دادههای مشتریان، ارتباط با مشتریان، پشتیبانی با آنها و موارد دیگر نیاز به یک روش مدیریتی بسیار کارآمد و قویتری داشت. به همین دلیل چنین مواردی حتی با استخدام افراد زیادی هم قابل پردازش و مدیریت نبود!
مزیت بهره بردن از سیستم CRM
اصلیترین هدف سیستم CRM بیشتر مدیریت ارتباط قوی با مشتریان است. معنای CRM به انگلیسی مخفف واژههای Customer Relationship Management است که اهمیت مدیریت ارتباط با مشتری را میرساند. با اطمینان میتوان گفت که تمام شرکتها و صنایع موفق، به خصوص در دوران کرونا، از این سیستم بهره میبرند.
همانطور که در بالا توضیح دادیم، شما تنها با یک مشتری و فروش یک کالای خاص در ارتباط نیستید. بلکه مشتریان زیادی وجود دارند که کالاهای متنوعی را از شما خریداری خواهند کرد. در نتیجه چنین فرایندی میتواند کمی پیچیدهتر بوده و چالشهای زیادی را برای تمام افراد مجموعه ایجاد کند.
اما با بهره بردن از یک سیتسم CRM قوی، نه تنها چالشهای قبلی به راحتی از میان میرود، بلکه تمامی این امور به ظاهر پیچیده به راحتی مدیریت خواهند شد. یعنی این سیستم کار شما را با امکانات متنوعی که در اختیارتان قرار میدهد بسیار آسانتر خواهد کرد. در ادامه این مطلب به امکانات ایدهآل این سیستم خواهیم پرداخت.
کاربردهای ایدهای سیستم CRM یا ارتباط با مشتری
در واقع سیستم CRM یک هوش مصنوعی بسیار قوی و انعطافپذیر است. منظور از انعطافپذیر بودن این است که نرمافزار برای شما تعیین تکلیف نمیکند که ارتباط با مشتریتان چگونه باشد! بلکه این شما هستید که بهترین راهکارهای ارتباط با مشتری را به آن میسپارید تا شما را در ادامه مسیر به خوبی یاری کند.
به طور خلاصه سیستم CRM یک ابزار بسیار قوی برای مدیریت ارتباط با مشتریان است. بدن معنا که با قرار دادن امکانات متنوع در اختیار شما، کمک میکند تا بتوانید بحث ارتباط با مشتریانتان را به بهترین شکل ممکن مدیریت کنید. نکته جالب راجع به سیستم CRM این است که تمامی واحدها و مدیران برتر مجموعه را با یکدیگر متصل و کاملا هماهنگ میکند.
یعنی همه با همفکری و کمک یکدیگر قادر خواهند بود به اهداف کاملا مشترکی برسند که اهمیت زیادی در بحث مدیریت ارتباط با مشتریان دارد! از این روی میتوانند برنامههای بهروزتر و جدیدتری به سیستم CRM بدهند و شاهد پیشرفتهای روزافزون خود باشند.
سرعت در ارتباط با مشتریان حرف اول را میزند!
اجازه بدهید در ابتدای توضیحاتمان یک مثال از فروش سیستمهای سنتی بزنیم. در سیستمی که خریدار وارد فروشگاه میشد و یک کالا را برای خرید انتخاب میکرد. در چنین شرایطی فروشنده مشغول توضیح دادن به مشتری میشد. اگر تعداد خریداران بیشتر میشد بالطبع فروشنده زمان رسیدگی به افراد بیشتری را نداشت.
در چنین روشی بدون شک بحث فروش بیشتر و سرعت ارتباط با مشتریان بسیار کمتر میشد. این کاهش سرعت موجب افت سوددهی کل مجموعه میشد. اما زمانی که شما یک کسب و کار بسیار بزرگ و اینترنتی دارید دیگر قادر نخواهید بود چنین افت سرعتی و ضررهای ناشی از آن را متحمل شوید. به همین دلیل باید از یک سیستم خوب نظیر CRM بهره ببرید.
سیستم هوشمند CRM با استفاده از امکانات بینظیری که در اختیار شما قرار میدهد، باعث میشود سرعت ارتباط با مشتریانتان به شدت افزایش بیابد. این بدان معناست که کارهای بسیار زیادی در آن واحد و هم زمان باهم میتوانند توسط این سیستم قوی پردازش شوند که بدون آن، باید افراد زیادی برای انجام چنین اموری استخدام میشدند.
کاهش هزینههای ارتباط با مشتری بسیار مهم است!
همانطور که در مطلب قبلی توضیح دادیم، در کسب و کارهایی که به روش سنتی مدیریت میشد معمولا افراد زیادی در بخش فروش، واحد پشتیبانی و ارتباط با مشتری استخدام میشدند. جالب است بدانید که آنها اکثرا کارهایی را انجام میدادند که امروزه به راحتی توسط یک هوش مصنوعی قوی نظیر سیستم CRM انجام میشود.
این در حالیست که در بیشتر مواقع نیروهای انسانی حتی قادر به انجام کار چنین سیستم قدرتمندی را نداشتند و اکثر بسیاری از امور با خطاهای زیادی انجام میشد. برای مثال سفارشها اشتباه ارسال میشدند و… این موجب ضررهای زیادی به کل مجموعه میشد.
اما با بهره گرفتن از سیستم CRM نه تنها شما نیاز به استخدام افراد زیادی برای انجام اموری ارتباط با مشتری خود نخواهید بود، بلکه تمامی امورتان هم به دقت بسیار بالایی انجام میشود. در نتیجه هزینههای متعاقبی که قرار بود متحمل شوید هم به حداکثر و سپس به صفر میرسند.
پراکندگی اطلاعات یعنی شکست!
بیایید باهم یک مجموعه کاملا نامنظم را تجسم کنیم. مجموعهای که همیشه اتفاقهای زیادی در آن رخ میدهد که همگی از سر بینظمی است. در چنین شرایطی زمانی که شما با این مجموعههای ناموفق تماس بگیرید، کسی اطلاعات دقیقی از خرید شما و جزئیات آن نخواهد داشت. به همین دلیل بدون شک این آخرین تجربه خرید شما از آن مجموعه خواهد بود.
تمام این بینظمیها به دلیل پراکندگی اطلاعات مشتریان و عدم استفاده از یک سیستم قوی نظیر CRM است. چرا که امروزه نمیتوان از روشهای سنتی و قدیمی بهره برد و انتظار پابرجا ماندن در بازار رقابت را داشت. شما برای پیشرفت در بازار رقابت نیاز به استفاده از سیستم هوشمند و قوی CRM خواهید داشت.
یکی از نقاط قوت و برتری این سیستم جلوگیری از پراکندگی اطلاعات مشتریان است. چرا که سیستم هوشمند CRM تمام اطلاعات مشتریان را به طور کاملا یکپارچه منظم دسته بندی و سپس ذخیره میکند. به همین دلیل کار پشتیبانی از امور مشتریان هم به نحو احسن و بدون کوچکترین خللی انجام میشود که منجر به اعتماد بیشتر مشتریان به شما میگردد.
کدام نرمافزار را برای ارتباط با مشتریانمان انتخاب کنیم؟
بدون شک مشتری یکی از مهمترین و بزرگترین سرمایه هر کسب و کاریست. به همین دلیل باید توجه بسیار ویژهای به ارتباط خوب با مشتریان شود. در نتیجه این موضوع میتواند انتخاب شما را کمی حساستر و دقیقتر کند. شما باید به دنبال یک سیستم قوی باشید که آزمون خود را از قبل پس داده باشد و افراد بسیاری از استفادهی آن رضایت بالایی داشته باشند.
شرکت مهندسی نرمافزار ترازپویش با چند سال سابقه و تجربه در عرصه کسب و کارهای متعدد و مختلف، بهترین محصول CRM خود را در اختیار شما قرار میدهد. با استفاده از سیستم CRM ترازپویش شما قادر خواهید بود به بهترین شکل ممکن با مشتریان خود در ارتباط باشید و حتی در بدترین زمان ممکن کرونایی، کسب و کارتان را متحول کنید.
تمامی مزیتها و امکانات بیشماری که در این مقاله راجع به سیستم CRM توضیح دادیم، در محصولات شرکت مهندسی نرمافزار ترازپویش موجود هستند. کسب و کارهای بسیاری توانستهاند با استفاده از سیستم CRM ترازپویش کسب و کارشان را وارد یک مرحله جدید و شگفت انگیزی کنند. فقط کافیست روشهای قدیمی را کنار گذاشته و به ترازپویش اعتماد کنید.
کلام آخر
همانطور که در این مطلب خواندیم، شیوع بیماری کرونا در جهان کسب و کارهای بسیار زیادی را با اختلالات و مشکلات زیادی روبهرو کرده است. اگر بشر توانسته با کشف واکسنهای مفید جلوی مرگ و میر انسانها را بگیرد، پس بدون شک با علمی که دارد هم قادر بوده جلوی ورشکستگی کسب و کارهای و صنایع بزرگ را هم بگیرید.
امروزه تمامی صنایع و مجموعههای بزرگ گامهای بسیار بزرگی در راستای دیجیتالی شدن، اتوماسیون، استفاده از فضاهای ابری، بهره بردن از قدرت بیکران فضای مجازی و اینترنت برداشتهاند. در کنار این گامهای بزرگ بهره بردن از نرمافزارهای سودمندی نظیر CRM را هم نمیتوان دست کم گرفت. چرا که کار ارتباط با مشتری را بسیار آسانتر میکند.
اگر از خواندن این مقاله لذت بردید و مطالب آن برایتان مفید واقع شد، حتما ترازپویش را به سایر دوستان و همکارانتان هم معرفی کنید. اگر در زمینه ارتباط با مشتری و یا سیستم CRM ترازپویش هر سوال و یا نظری داشتید حتما آن را در بخش دیدگاه، با ما هم در میان بگذارید.
یک پاسخ